De onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking (OPZB) is een manier om overheidsopdrachten te plaatsen waarbij er geen voorafgaande bekendmaking van de opdracht is. De opdrachtgever vraagt een offerte aan een beperkt aantal ondernemers en kan met hen onderhandelen over de voorwaarden van de opdracht. De OPZB is alleen toegestaan in bepaalde uitzonderlijke situaties, die in artikel 42 van de Wet Overheidsopdrachten zijn vastgelegd. Dit knowledge item geeft een overzicht van de OPZB, de toepassingsvoorwaarden en de uitvoeringswijze.
Wat is de onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking (OPZB)
De OPZB is een plaatsingsprocedure voor overheidsopdrachten waarbij de aanbesteder de door haar gekozen ondernemers een offerte vraagt en met een of meer van hen over de voorwaarden van de opdracht kan onderhandelen2. Er is geen voorafgaande bekendmaking van de opdracht, dus de mededinging is beperkt. De OPZB kan alleen gebruikt worden in welbepaalde strikt omschreven gevallen, die in artikel 42 van de Wet Overheidsopdrachten zijn opgesomd.
Wanneer kan de OPZB gebruikt worden?
De OPZB kan gebruikt worden in de volgende situaties:
- De geraamde waarde van de opdracht is lager dan de Europese drempel (voor federale aanbesteders) of 750.000 euro (voor werken).
- Er is sprake van onvoorzienbare dwingende spoed die voortvloeit uit gebeurtenissen die de aanbesteder niet kan beheersen.
- Er werden geen of geen geschikte aanvragen tot deelneming of offertes ontvangen bij een openbare of niet-openbare procedure, mits de oorspronkelijke voorwaarden van de opdracht niet wezenlijk worden gewijzigd.
- Er kan slechts aan één bepaalde opdrachtnemer worden gegund, bijvoorbeeld omwille van technische of artistieke redenen, of omwille van de bescherming van exclusieve rechten.
- Het gaat om een herhalingsopdracht voor werken of diensten, die bestaat uit de herhaling van soortgelijke werken of diensten, mits dit vermeld werd in de oorspronkelijke bekendmaking en de herhalingen gebeuren binnen een periode van drie jaar na de sluiting van de oorspronkelijke opdracht.
- Het gaat om een aankoop tegen bijzonder gunstige voorwaarden bij een onderneming die haar commerciële activiteiten definitief stopzet, of bij curatoren of vereffenaars van een faillissement of een gelijkaardige procedure
- Het gaat om een opdracht voor leveringen die betrekking heeft op onderzoek, proefneming, studie of ontwikkeling, of die rechtstreeks op een grondstoffenmarkt wordt aangekocht, of die bestemd is voor de gedeeltelijke vernieuwing of uitbreiding van bestaande leveringen of installaties.
- Het gaat om een opdracht voor diensten die volgt op een prijsvraag en die moet worden gegund aan de winnaar of aan een van de winnaars van de prijsvraag, mits de prijsvraag werd bekendgemaakt en de gunningscriteria niet werden gewijzigd.
Hoe verloopt de OPZB?
- De aanbesteder nodigt de door haar gekozen ondernemers uit om een offerte in te dienen. Er is geen minimumaantal ondernemers vereist, maar de aanbesteder moet wel een voldoende mate van mededinging waarborgen en het beginsel van gelijke behandeling respecteren.
- De aanbesteder kan met een of meer van de inschrijvers onderhandelen over de voorwaarden van de opdracht, behalve over de minimumeisen en de gunningscriteria. De onderhandelingen kunnen in verschillende fasen verlopen, op voorwaarde dat dit in de opdrachtdocumenten wordt vermeld. De aanbesteder moet de gelijke behandeling van de inschrijvers garanderen en mag geen informatie verstrekken die de mededinging kan vervalsen.
- De aanbesteder gunt de opdracht aan de inschrijver die de beste prijs-kwaliteitsverhouding biedt, op basis van de gunningscriteria die in de opdrachtdocumenten zijn vastgelegd. De aanbesteder stelt de betrokken inschrijvers op de hoogte van de gunningsbeslissing en verstrekt hen de nodige informatie over de kenmerken en de voordelen van de gekozen offerte.
Kan je als bedrijf spontaan een offerte indienen voor een OPZB?
De OPZB is een procedure waarbij de opdrachtgever zelf kiest welke ondernemers hij uitnodigt om een offerte in te dienen. Er is geen voorafgaande bekendmaking van de opdracht, dus de opdrachtgever hoeft geen rekening te houden met eventuele spontane offertes van andere ondernemers. Bovendien kan de opdrachtgever met de uitgenodigde ondernemers onderhandelen over de voorwaarden van de opdracht, waardoor de spontane offertes mogelijk niet meer relevant zijn. Het heeft dus geen zin om spontaan een offerte in te sturen voor een OPZB als je niet uitgenodigd bent door de opdrachtgever, want je maakt geen kans om de opdracht te krijgen.
Hoe kan ik als bedrijf uitgenodigd worden om een offerte in te dienen voor een OPZB?
Er is geen eenduidig antwoord op de vraag hoe als bedrijf uitgenodigd kunt worden om een offerte in te dienen voor een OPZB. De OPZB is immers een procedure waarbij de opdrachtgever zelf kiest welke ondernemers hij uitnodigt, zonder voorafgaande bekendmaking van de opdracht. De opdrachtgever moet wel een voldoende mate van mededinging waarborgen en het beginsel van gelijke behandeling respecteren.
Een mogelijke manier om je kansen te vergroten om uitgenodigd te worden voor een OPZB, is om je bedrijf bekend te maken bij de potentiële opdrachtgevers. Je kan bijvoorbeeld je diensten of producten promoten via je website, sociale media, netwerkevenementen, beurzen, enz. Je kan ook contact opnemen met de opdrachtgevers die je interesseren en hen informeren over je aanbod en expertise. Je kan ook referenties of getuigschriften voorleggen van eerdere opdrachten die je hebt uitgevoerd.
Houd er echter rekening mee dat de opdrachtgever niet verplicht is om rekening te houden met je spontane kandidatuur. De opdrachtgever heeft de volledige vrijheid om te beslissen wie hij uitnodigt voor een OPZB, zolang hij de wetgeving overheidsopdrachten naleeft. Het heeft dus geen zin om een offerte in te sturen voor een OPZB als je niet uitgenodigd bent door de opdrachtgever, want je maakt geen kans om de opdracht te krijgen.
TenderWolf kan je helpen om je bedrijf bekend te maken bij de relevante opdrachtgevers die vaak werken met onderhandse opdrachten in je domein. Neem contact met ons op om hierover meer info te krijgen.
